Thực hiện Chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, năm 2021, Bộ LĐTBXH xây dựng, trình 45 đề án, bao gồm 02 đề án trình Ban Bí thư, 01 hồ sơ đề nghị xây dựng luật, 42 đề án trong Chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và 25 đề án là Thông tư thuộc thẩm quyền ban hành của Bộ.

Chính sách, pháp luật về lĩnh vực lao động, người có công và xã hội ngày càng hoàn thiện, từng bước tạo lập khuôn khổ pháp lý minh bạch, bình đẳng, bảo vệ tốt hơn quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động, doanh nghiệp, người già, trẻ em, người có công với cách mạng, tạo sự công bằng xã hội, hỗ trợ đối tượng yếu thế ổn định cuộc sống, tạo điều kiện thúc đẩy đầu tư, sản xuất, kinh doanh và phát triển kinh tế - xã hội.

Trước những tác động của dịch bệnh COVID-19, Bộ LĐTBXH đã chủ động nắm bắt, tham mưu Chính phủ ban hành Nghị quyết số 68/NQ-CP về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19, và Nghị quyết số 116/NQ-CP về chính sách hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp, hỗ trợ và duy trì sự ổn định, phát triển cho doanh nghiệp;  góp phần bảo đảm an sinh xã hội đất nước.

 

Tổng kinh phí thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP và Nghị quyết số 116/NQ-CP cả nước đến nay lên đến 74.102 tỷ đồng hỗ trợ 43,77 triệu lượt người dân, người lao động và gần 742 nghìn doanh nghiệp, người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19, góp phần thực hiện “mục tiêu kép” của Chính phủ, làm tốt các chính sách “an sinh để an dân”.

Triển khai Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng, năm 2021, Bộ LĐTBXH đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 75/2021/NĐ-CP quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng. Với nghị định mới, mức chuẩn trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng là 1,624 triệu đồng.

 

Mức chuẩn này làm căn cứ để tính mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và chế độ ưu đãi đối với người có công với cách mạng và thân nhân người có công với cách mạng. Năm 2021, ngân sách Nhà nước chi trả hơn 26.457 tỷ đồng trợ cấp hàng tháng cho trên 1,2 triệu đối tượng thường xuyên và 170 tỷ đồng cho 17 nghìn đối tượng hưởng trợ cấp một lần.

Ngày 14/12/2021, tại Hàn Quốc, thay mặt Chính phủ Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung và Bộ trưởng Bộ Y tế và Phúc lợi Xã hội Hàn Quốc Kwon Deok Cheol đã Ký Hiệp định song phương về Bảo hiểm xã hội giữa Việt Nam và Hàn Quốc. Đây là Hiệp định đầu tiên của Việt Nam và Hàn Quốc trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động Việt Nam và Hàn Quốc trong lĩnh vực việc làm.

 

Năm 2021, Bộ LĐTBXH đã tổ chức, đồng tổ chức thành công, tham gia hàng trăm diễn đàn, hội thảo, cuộc họp cấp cao hợp tác về lao động và xã hội: Diễn đàn Đối thoại cấp cao về lao động di cư và ra mắt Nghiên cứu so sánh về quản lý lao động di cư trong ASEAN; Cuộc họp lần thứ 20 của Ủy ban Phụ nữ ASEAN (ACW); Cuộc họp Bộ trưởng Phụ nữ ASEAN (AMMW) lần thứ 4…

Trong năm, Bộ LĐTBXH phối hợp với Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội Lào tổ chức thành công Hội nghị Bộ trưởng Lao động và Phúc lợi xã hội Việt Nam-Lào lần thứ 7, ký Thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực lao động và phúc lợi xã hội giữa hai Bộ giai đoạn 2021-2025.

Năm 2021, Bộ LĐTBXH đã tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021-2030, Quy hoạch mạng lưới cơ sở GDNN thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045; Trình Thủ tướng Chính phủ Đề án chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp đến năm 2030; ban hành Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2015; công bố 18 dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4 liên thông với trục liên thông quốc gia; vận hành phần mềm Hệ thống dữ liệu GDNN và các phần mềm ứng dụng dạy và học đối với môn học chung.

 

Cùng với đó, Bộ LĐTBXH xây dựng, hình thành và phát triển không gian truyền thông giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021 - 2022, giai đoạn 2023- 2025 triển khai xây dựng không gian truyền thông giáo dục nghề nghiệp kết hợp với việc hình thành hệ sinh thái truyền thông giáo dục nghề nghiệp;

Kết quả, trong năm 2021 cả nước tuyển mới giáo dục nghề nghiệp khoảng 1.896 nghìn người, đạt khoảng 80% kế hoạch, trong đó: Trình độ trung cấp và cao đẳng khoảng 482 nghìn người; trình độ sơ cấp và các chương trình đào tạo nghề nghiệp khác khoảng 1.414 nghìn người. Tốt nghiệp học nghề theo các trình độ đào tạo khoảng 1.658 nghìn người, đạt khoảng 80% kế hoạch; trình độ cao đẳng, trung cấp khoảng 314 nghìn người; trình độ sơ cấp và các chương trình đào tạo nghề nghiệp khác khoảng 1.343 nghìn người. Góp phần nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 66%; trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ đạt 26,1%, đạt mục tiêu đề ra.

Năm 2021, Bộ LĐTBXH đã trình Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 05-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giảm nghèo bền vững đến năm 2030; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1705/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai Nghị quyết số 24/2021/QH15 của Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025.

 

Tính đến cuối năm 2021, tỷ lệ hộ nghèo cả nước còn 2,23%, giảm 0,52%; tỷ lệ hộ cận nghèo còn 3,37%, giảm 0,34% và tỷ lệ hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số giảm 3% so với cuối năm 2020. Ngân sách Trung ương tiếp tục bố trí 20.000 tỷ đồng để thực hiện một số chính sách an sinh xã hội, giảm nghèo, trong đó hỗ trợ chính sách giáo dục, đào tạo, dạy nghề, y tế và các chính sách đảm bảo xã hội khác.

Năm 2021, Bộ LĐTBXH đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 23/QĐ-TTg về Chương trình hành động quốc gia vì trẻ em giai đoạn 2021-2030, Quyết định số 830/QĐ-TTg về Chương trình Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác, lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025. Tham mưu ban hành và thực hiện các đề án, chương trình về phòng, chống TNTT, bạo lực xâm hại trẻ em, phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em.

Trước tác động của đại dịch COVID-19, Bộ đã kịp thời tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 36 về các giải pháp bảo vệ, chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19; phối hợp, chỉ đạo, triển khai việc hỗ trợ trẻ em bị ảnh hưởng bởi đại dịch. Cùng với các chính sách của Nhà nước, Bộ trưởng đã ban hành 03 Quyết định hỗ trợ cho 3.417 trẻ em mồ côi mất cha, mẹ do COVID-19 và trẻ em sơ sinh là con của sản phụ bị nhiễm COVID-19.

 

Trong lĩnh vực bình đẳng giới, đã tham mưu trình Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030; trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình truyền thông về bình đẳng giới đến năm 2030 với mục tiêu nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và toàn xã hội về công tác bình đẳng giới. Chỉ số giới của Việt Nam nằm trong các quốc gia thuộc nhóm cao nhất trong 5 nhóm trên thế giới. Bình đẳng giới ngày càng thực chất hơn, vai trò và địa vị của phụ nữ ngày càng được cải thiện, nâng lên rõ rệt; tỷ lệ đại biểu Quốc hội khoá XV là phụ nữ đạt 30,26%, cao nhất kể từ Quốc hội khoá V đến nay; tỷ lệ đại biểu nữ tham gia Hội đồng nhân dân cấp tỉnh đạt 29%, tham gia Hội đồng nhân dân cấp huyện đạt 29,2%, tham gia Hội đồng nhân dân cấp xã đạt 28,98%; công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho lao động nữ, đặc biệt ở khu vực nông thôn được chú trọng.

Năm 2021, Bộ LĐTBXH đã xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định số 20/2021/NĐ-CP quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội. Tổng số đối tượng hưởng chính sách trợ giúp xã hội từ 01/7/2021 khoảng 3,25 triệu, tăng khoảng 120 nghìn đối tượng so với quy định tại Nghị định số 136/2013/NĐ-CP trước đây.

Trong năm 2021, toàn quốc đã thực hiện chính sách trợ cấp xã hội hàng tháng đầy đủ cho trên 3,13 triệu đối tượng bảo trợ xã hội với tổng kinh phí trên 18.000 tỷ đồng; trình Chính phủ ban hành Nghị định số 108/2021/NĐ-CP về điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng, từ ngày 01/1/2022 khoảng 3 triệu người được tăng lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hằng tháng thêm 7,4% và khoảng hơn 300.000 người tiếp tục được điều chỉnh tăng thêm theo số tiền tuyệt đối sau khi đã được điều chỉnh theo mức tăng chung 7,4%.

 

Bộ LĐTBXH trình Thủ tướng Chính phủ quyết định xuất cấp 141.971 tấn gạo hỗ trợ cho 9,46 triệu người thiếu đói do đại dịch COVID-19; xuất cấp 6.343 tấn gạo hỗ trợ 423 nghìn người thiếu đói dịp giáp hạt.

Cụ thể hóa chính sách, pháp luật về phòng chống tệ nạn xã hội, Bộ LĐTBXH đã kịp thời tham mưu, xây dựng Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống ma túy và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai. Công tác tư vấn, điều trị, cai nghiện ma túy cho người nghiện được đẩy mạnh.

Bộ đã tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1269/QĐ-TTg ban hành Chương trình phòng, chống mại dâm giai đoạn 2021-2025, bảo đảm 100% các trường hợp nạn nhân bị buôn bán đã tiếp nhận được tiến hành các thủ tục xác minh, xác định nạn nhân và được hưởng các chế độ hỗ trợ theo quy định của pháp luật.

Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, nắm tình hình và giải quyết kịp thời những vấn đề phức tạp phát sinh liên quan đến lĩnh vực quản lý của ngành LĐTBXH tiếp tục được đẩy mạnh. Năm 2021, Thanh tra toàn ngành LĐTBXH đã triển khai 2.067 cuộc thanh tra, ban hành 8.810 kiến nghị, 424 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền xử phạt là 8,256 tỷ đồng, kiến nghị thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền 174,907 tỷ đồng .

Nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19, Bộ LĐTBXH xây dựng Bộ hỏi - đáp về các chính sách hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg trên Cổng TTĐT Bộ và thiết lập đường dây nóng gồm 6 đầu số điện thoại để tiếp nhận, phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo trong quá trình triển khai thực hiện.

 

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19, Bộ đã thành lập Tổ Công tác đặc biệt phòng, chống dịch bệnh COVID-19 tại các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam; thành lập 12 đoàn đi kiểm tra tại 33 tỉnh, thành phố trọng điểm về tình hình thực hiện chính sách xã hội, thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP và Nghị quyết số 116/NQ-CP, đôn đốc triển khai giám sát, đánh giá việc rà soát, lập danh sách, phê duyệt và hỗ trợ; kiến nghị, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến phức tập, công tác thông tin, truyền thông, báo chí và ứng dụng công nghệ thông tin được Bộ LĐTBXH chú trọng đẩy mạnh, coi đây là giải pháp quan trọng phục vụ công tác quản lý, chỉ đạo điều hành từ Bộ đến địa phương, cơ sở. Năm 2021, Bộ đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo, giao ban trực tuyến với các địa phương đôn đốc việc thực hiện NQ số 68/NQ-CP, NQ số 116/NQ-CP; Thiết lập đường dây nóng 24/7 tiếp nhận 14.000 cuộc gọi về việc thực hiện chính sách hỗ trợ lao động và doanh nghiệp gặp khó khăn do dịch COVID-19.

Các cơ quan thông tin, báo chí của Bộ triển khai nhiều nội dung đổi mới, sáng tạo, phóng viên Báo Dân trí, Báo Lao động và Xã hội,Tạp chí Lao động và Xã hội đã tham gia nhiều đoàn công tác trung ương, địa phương vào những điểm nóng đại dịch COVID-19, kịp thời ghi nhận phản ánh tình hình thực hiện chính sách an sinh hỗ trợ người dân có hoàn cảnh khó khăn.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong năm 2021 đã góp phần tích cực trong phục vụ công tác quản lý, chỉ đạo của Bộ, ngành, hỗ trợ triển khai các chính sách hỗ trợ người dân, người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, tăng cường cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3,4, từng bước triển khai các giải pháp kết nối cơ sở dữ liệu của Bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu quốc gia khác.